Zwrot depozytu nieprawidłowego w formie datio in solutum jest neutralny podatkowo - wyrok WSA w Szczecinie

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, wyrażonym w wyroku z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie o sygn. akt: I SA/Sz 915/15, zwrot depozytu nieprawidłowego w formie tzw. datio in solutum, jest neutralny podatkowo.

Orzeczenie powyższe kreuje linię orzeczniczą sądów administracyjnych, potwierdzających możliwość wykorzystania depozytu nieprawidłowego jako efektywnego źródła optymalizacji obciążeń CIT poszczególnych transakcji, których przedmiotem jest np. transfer wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności praw autorskich lub praw własności przemysłowej.

Omawiając powyższe orzeczenie należy w pierwszej kolejności wyjaśnić, iż zgodnie z art. 835 KC, przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Umowa przechowania, uprawniająca przechowawcę do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi co do gatunku to tzw. „depozyt nieprawidłowy”, do których KC nakazuje odpowiednio stosować przepisy o pożyczce (vide: art. 845 KC). Z kolei przez instytucję datio in solutum, tj. świadczenie w miejsce wykonania, rozumieć należy spełnienie przez dłużnika, za zgodą wierzyciela, innego świadczenia niż to do którego dłużnik był zobowiązany.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie  wskazał,  iż aby można było stwierdzić, że po stronie podatnika doszło do powstania przychodu podatkowego, podatnik ten musi osiągnąć przysporzenie mające charakter trwały, zwiększające majątek podatnika na skutek podjętych przez niego działań. W ocenie sądu – mając na uwadze treść przywołanych powyżej regulacji natury cywilnoprawnej – w przypadku zwrotu depozytu nieprawidłowego w formie datio  in solutum nie dochodzi do powstania przychodu po stronie podatnika, gdyż ani przyjęcie określonego dobra w depozyt ani zwrot tego dobra – nawet w innej formie – nie będzie skutkować powstaniem przysporzenia majątkowego po jego stronie. 

Orzeczenie:

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, z dnia 25 listopada 2015 r., sygn. akt: I SA/Sz 915/15

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych

English language version