Pośrednictwo pożyczkowe a VAT

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, wyrażonym w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, z dnia 07 września 2013r. (sygn. ILPP2/443-530/13-2/PR), świadczenie usług pośrednictwa w udzielaniu pożyczek pieniężnych podlega zwolnieniu od VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług.

W uzasadnieniu powyższego stanowiska, organ wskazał, iż zwolnieniu – na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT – podlegają usługi:

1. udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych,
2. pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych,
3. zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,

których znaczenie pojęciowe winno być interpretowane ściśle, ponieważ zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwa od generalnej zasady pobierania VAT od każdej usługi, która świadczona jest przez podatnika odpłatnie. Z kolei podstawę zwolnień w zakresie podatku od towarów i usług stanowią przepisy Unii Europejskiej, których zadaniem jest uniknięcie różnic w zakresie wprowadzonych przez poszczególne Państwa Członkowskie wewnętrznych regulacji w zakresie VAT.

W powyższym kontekście, organ przywołał art. 135 (1) (b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej [dalej: „Dyrektywa”]. Zgodnie z powyższym przepisem, Państwa Członkowskie wprowadzają zwolnienie z VAT dla usług kredytowych i pośrednictwa kredytowego, a także zarządzania kredytami przez kredytodawcę.  Z kolei w celu rozstrzygnięcia pojęcia „pośrednictwo”, Dyrektor Izby Skarbowej odwołał się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej [dalej: „TSUE”] w sprawie o sygn. C 453/05, w którym TSUE wyjaśnił, iż przez pojęcie „pośrednictwa” rozumieć należy działalność, która polega na pośredniczeniu i może obejmować m. in.:

1. wskazywanie klientowi okazji do zawarcia takiej umowy,
2. kontaktowanie się z kontrahentem klienta, 
3. negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków umowy,

z tym zastrzeżeniem, że celem powyższej działalności jest uczynienie wszystkiego, aby doszło do zawarcia umowy, zaś sam pośrednik nie wykazuje interesu w zakresie treści tej umowy. 

Wyjaśniając pojęcie „negocjacji”, organ powołał się na inne orzeczenie TSUE, tj. wyrok z dnia 13 grudnia 2001r., w sprawie o sygn. C-235/00, w którym TSUE wskazał, iż przez pojęcie „negocjacji” w rozumieniu art. 13B (d) (5) Dyrektywy, rozumieć należy działalność pośrednika, przejawiającą się w tym, że:

1. pośrednik nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy w przedmiocie produktu finansowego,
2. działalność pośrednika nie obejmuje świadczenia usług wchodzących w zakres umowy.

Reasumując, zdaniem TSUE, negocjacje stanowią usługę, która świadczona jest na rzecz jednej ze stron umowy i polegają na „jednoznacznie określonym akcie mediacji”. 

Mając na uwadze istotę usług pośrednictwa pożyczkowego, organ stwierdził, iż na podstawie obowiązujących przepisów, jak również utrwalonego orzecznictwa TSUE, usługi te podlegają zwolnieniu z VAT.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, 
2. Dyrektywa 2006/112/WE Rady, z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Stanowiska organów podatkowych oraz orzecznictwo:

1. Interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego z dnia 07 września 2013 r., sygn. ILPP2/443-530/13-2/PR, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z upoważnienia Ministra Finansów,
2. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, z dnia 13 grudnia 2001r., w sprawie o sygn. C-235/00,
3. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, z dnia 21 czerwca 2007r., w sprawie o sygn. C 453/05.