Wymiana nowo wyemitowanych udziałów z dopłatą nie podlega opodatkowaniu

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, wyrażonym w wyroku z dnia 25 czerwca 2014 r. (sygn. akt: I SA/Po 1216/13), transakcja wymiany nowo utworzonych udziałów podlega wyłączeniu z przychodu podatkowego na podstawie art. 24 ust. 8a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i de facto powinna być traktowana jako czynność podwyższenia kapitału zakładowego.

Zgodnie z powyższym przepisem, wartości udziałów/akcji spółek kapitałowych przekazanych podatnikom w ramach transakcji wymiany udziałów/akcji (w tym wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów/akcji) nie zalicza się do przychodów podatnika, pod warunkiem, że:

1. podmioty biorące udział w transakcji wymiany udziałów/akcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do EOG opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, oraz
2. spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość głosów w spółce, której udziały/akcje są nabywane, albo
3. spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość głosów w spółce, której udziały/akcje są nabywane, zwiększa ilość udziałów/akcji w tej spółce,

Przepis powyższy jest następstwem implementacji do polskiego porządku prawnego postanowień Dyrektywy Rady 2009/133/WE z dnia 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (tzw. „Dyrektywa Merger”). 

Zdaniem Sądu, przyjęcie, iż warunek wielkości praw głosu - wymagany do zastosowania art. 24 ust. 8a ustawy o PIT przy wymianie udziałów - nie zostanie spełniony, w sytuacji gdy podatnik dokona wniesienia aportem udziałów w ten sposób, że czynność ta zostanie dokonana jednocześnie z czynnością wniesienia aportu udziałów w Spółce zależnej przez drugiego wspólnika, jest błędne. 

W powyższym kontekście Sąd zaznaczył, że transakcja, do której odnoszą się przepisy Dyrektywy Merger, a co za tym idzie także przepis art. 24 ust. 8a ustawy o PIT, może dotyczyć udziałów nowo utworzonych oraz nie może być dzielona na poszczególne czynności przeniesienia przez poszczególnych udziałowców/akcjonariuszy posiadanych udziałów/akcji, ale powinna być oceniana, jako całościowa transakcja podwyższenia kapitału zakładowego spółki. W ocenie WSA w Poznaniu to rezultat tej transakcji, dotyczący uzyskania większości praw głosu przez spółkę nabywającą, przesądza o zastosowaniu przedmiotowego zwolnienia od opodatkowania przychodów w odniesieniu do udziałowców/akcjonariuszy w związku z objęciem przez nich również nowo utworzonych udziałów/akcji spółki.

Orzeczenie:

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 czerwca 2014 r., sygn. akt: I SA/Po 1216/13

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych